„Willa dziewczyna z lasu” Robert Beatty | wydawnictwo Literackie

   O dzisiejszej książce planowałam nie pisać wiele słów – nie chciałam zanudzać Was swoimi wywodami. Wyszło jak zwykle – długo, jednak mam nadzieję, że nie nudno i dokładnie. Dzisiaj opowiem Wam o najnowszej książce wydawnictwa Literackiego – ,,Willa, dziewczyna z lasu” Roberta Beatty’ego, którego część czytelników może kojarzyć z poprzedniej książki ,,Serafina”.

„Poruszaj się bez dźwięku. Kradnij i nie zostawiaj śladów”,
słyszała od kiedy skończyła pięć lat. I jeszcze:
„Nie ma żadnego «j a». Jest tylko «m y»”.

ZARYS FABUŁY
  Bohaterką książki jest pochodząca z prastarego rodu/plemienia Duchów Nocy o nazwie Ferain 12-letnia Willa – szczupła dziewczyna, o długich czarnych włosach, okrągłej twarzy, szmaragdowych oczach, z widocznymi smugami oraz plamami. Jej klan od wieków zamieszkuje sam środek lasu w Górach Mglistych (góry te są rzeczywistym miejscem w Stanach Zjednoczonych – największy w Stanach rezerwat przyrody) i znany jest ze swoich niezwykłych umiejętności porozumiewania się ze zwierzętami oraz roślinami. Plemię żyje w zgodzie i w harmonii z naturą do czasu, gdy nowy władca zakazuje praktykowania leśnej magii oraz tradycji, stary język zastępuje angielskim a także decyduje o tym aby kraść rzeczy należące do Światłolubów, czyli ludzi.
   Willa jest jedną z Jutek – ludzi specjalnie wyznaczonych do okradania ludzi. Jednak władce chce coraz więcej i z czasem chce polować również na zwierzęta, tym samym „niszcząc” pradawną tradycję w której zostali wychowani.
Willa nie jest zwyczajną Jutką. Jest „coś” co ją wyróżnia a mianowicie umiejętność „pojednania się z naturą” – nie tylko wtopić w otoczenie ale również wpłynąć na otoczenia sprawiając np. że korzeń się powróci. Kiedy dziewczyna trafia do siedliska ludzi i zauważywszy sprzeczność między tym co widzi a co mówi władca, jej serce zaczynają targać wątpliwości.

Czy będzie miała na tyle siły aby sprzeciwić się panującym tam zasadom a może ulegnie i przystanie na nowe dekrety władcy?

TREŚCI I BOHATEROWIE
   Cała historia opowiedziana jest z punktu widzenia głównej bohaterki, która oprowadza czytelnika przez swoją krainę, świat a także całą opowieść. Towarzysząc jej w tej wędrówce, czytelnicy czytelnicy mogą lepiej wczuć się w jej postać a także doświadczyć wszystkich jej obaw i uczuć, zrozumieć motywy działania, wszelkie wątpliwości, które nią targają, poznać wyznawane zasady, zrozumieć jak wiele kosztuje ją to co musi poświęcić aby osiągnąć swój cel. Poczucia potrzeby uwolnienia się z ograniczających więzów a także narzucanych przez dorosłych konkretnych zachowań i zasad – wolności i możliwości samodzielnego podejmowaniu decyzji, wyboru ścieżki życia. Takie zajrzenie w głąb duszy bohaterki i możliwość lepszego poznania.

DALEJ O TREŚCI – PRZEMYŚLENIA
   To Willa jest w centrum wydarzeń. Jej postać jest czasem popełnia błędy, jednak stara się je naprawić. Problem pojawia się z pozostałymi bohaterami, którzy są jednowymiarowi: albo diabelsko źli albo anielsko dobrzy. Nie ma tu odcieni szarości. Zauważyłam także, że praktycznie wszyscy Feraińczycy (oprócz babci Willi oraz Willa Gilliana) z którymi Willa wchodzi w interakcje, są morderczymi, agresywnymi, chciwymi, okropnymi ludźmi. Podobnie jest z ludźmi: dorośli, czy drwale z którymi bohaterka ma do czynienia są skorumpowani, okrutni i źli – to mordercy, z kolei przyjaciel Willi, Nathaniel, po prostu niesamowicie miły i pełen szacunku. Żadne z nich nie jest ani obojętne, ani bezinteresowne, czy też nie zmienia się pod wpływem wydarzeń, przez co powieść traci na wiarygodności.
  Ponadto jak dla mnie w książce jest dość dużo brutalności nie tylko wobec przyrody i zwierząt ale również wobec dzieci – może nie tej dosłownej a nieco „ukrytej” ale jednak. Pojawia się wojna i głód. Bohaterowie są maltretowani, wykorzystywani, torturowani, doznają kontuzji i skaleczeń (co zostaje dokładnie opisane), niektóre dzieci zostają uwięzione, inne umierają z głodu lub wycieńczenia lub są zabijane. To nie tak, że takie treści uważam za zbędne i nie potrzebne, bo młodych czytelników należy chronić, jednakże przystępując do lektury tej książki, bądź też zastanawiając się nad jej zakupem, wypadałoby mieć to na uwadze – dzieci mają różną wrażliwość.
  Pojawia się też sporo odniesień do Czirokezów i ich wierzeń, jednak wątek ten został potraktowany po macoszemu (ale też i nie o to chodziło), natomiast wilki wbrew temu co może sugerować okładka, nie odgrywają w tej powieści znaczącej roli.

TEMPO POWIEŚCI
   Tempo powieści jest nieśpieszne – powiedziałabym, że bardzo powolne. Wertując przeróżne opinie zauważyłam, że wielu czytelników zachwycało się fabułą, stylem i językiem powieści, opisując go za magiczny i wyjątkowy.

Rzeczywiście coś w tym jest…

  Pierwsza połowa książki to w zasadzie opisy (a przynajmniej większość) – te świata przedstawionego, krajobrazów, lasów, przyrody… powolne, bardzo dokładne, sumienne i na swój sposób magiczne. Plastyczne, żywe, realne, takie prawdziwe. Dające możliwość poczucia go wszystkimi zmysłami: ujrzenia tej cudownej zieleni, drzew, korzeni, liści, zwierząt… poczucia zapachu liści, wody… usłyszenia śpiewu ptaków, dzikich odgłosów, rwącej rzeki, zwierzyny… tak jakby przejść się po tym lesie (rezerwacie przyrody). Takie zaproszenie do wędrówki po lesie w której każdy jej etap, każda część ma jakiś sens w historii. Miłe jeśli nie cudowne uczucie. Piękne emocje.

A jednak…

  Czasem miałam wrażenie, że powieść jest przeciągana na „siłę” (być może wymogi macierzystego wydawnictwa – chodzi o strony), tego że niektóre opisy, wątki i motywy powtarzają się lub są usilnie wpychane i tak naprawdę poza klimatem nie wnoszą nic więcej (nic co znacząco wpłynęłoby na fabułę i przebieg kolejnych wydarzeń) a jedynie „duszą” akcję. Z kolei pozostałe zostały pominięte, ewentualnie potraktowane po macoszemu np. o babci Willi i tego czego i w jaki sposób przekazywała wiedzę wnuczce.
   Nieznacznie więcej zaczyna dziać się w drugiej połowie książki, jednak nadal nie są to wielkie emocje. Jednak najprawdopodobniej taki urok tej powieści – właśnie zatrzymanie się w biegu, odetchnięcie pełnymi płucami, rozejrzenie dookoła siebie i uważne patrzenie.
   Patrzenie na otaczający nas świat, naturę i jej piękno.
   Powiązanie z człowiekiem, to jak wraz z nim tworzy jedność ale i jak bardzo jest od niego zależna z wzajemnością.
   Uwaga i skupieniem nie nad tym co jest a co nas otacza, co jest dookoła.
   Patrzenie i słuchanie nie zmysłami a sercem i duszą.

PRZESŁANIE
   „Willa dziewczyna z lasu” to jedna z tych powieści dla młodzieży, która mimo iż kierowana do młodszych czytelników może zachwycić także dorosłych. Baśniowa, magiczna, na swój sposób wyjątkowa.
Historia o miłości i poświęceniu.
   O przyjaźni, o przekraczaniu pewnych granic, pomocy, nadziei, zaślepieniu i podążaniu ściśle wytyczonymi ścieżkami wbrew własnemu sumieniu.
   O tym, że w życiu nie warto ślepo pędzić przed siebie – czasem trzeba zatrzymać się i rozejrzeć. Słuchać tego co podpowiada nam serce i kierować się nim.
   O tym, że w życiu nie zawsze okładają się do końca po naszej myśli – pojawia się wiele przeciwności, plany są niszczone lub my musimy je zmienić a mimo tego nie wolno się załamywać, poddawać i zniechęcać. Narzekać, czy użalać nad swoim losem a zaakceptować i odnaleźć w tym co los nam przyniesie.

  Taka, która pokazuje ślepe zapatrzenie w przywódców, do czego doprowadza chciwość, żądza bogactwa, brak szacunku i zniszczenie tradycji oraz pewnych wartości. Ludzi, którzy (co jest niezrozumiałe dla Willi) niszczą wszystko co jest na ich drodze, nie bacząc na żyjących tam ludzi, czy zwierzęta. Z jednej strony świat w którym jedni niszczą, natomiast z drugiej taki w którym nie skrzywdzi się nawet źdźbła trawy. Wyraźny obraz życia w zgodzie z naturą ale i „normalnego człowieka” takiego w którym to co oferuje świat jak np. drewno daje możliwość przeżycia.

PRZESŁANIE CIĄG DALSZY
   „Willa dziewczyna z lasu” to baśń przesycona miłością do natury a także zrozumieniem, że każdy jej element ma znaczenie i każdemu należy się szacunek.
Taka, która może zaszczepić troskę o to co nas otacza, uświadomić o tym co dzieje się ze światem (jak powoli jest degradowany – wyniszczany przez człowieka) a także zachęcić do ratowania tego co na tym świecie pozostało.
Nauczyć szacunku, współgrania i współistnienia z przyrodą a także przynależności do niej.
   Sprawić, że nim bezmyślnie wytniemy kolejne drzewo lub połamiemy gałąź, zastanowimy się czy rzeczywiście jest to potrzebne.
   Uświadomić jak zło bywa przerażające ale i stworzyć więź między człowiekiem i naturą, sprawić by ten dostrzegł jak te dwa światy są od siebie zależne, wręcz uzależnione. Bowiem autor pokazuje także „drugą stronę medalu”... to, że człowiek od zawsze potrzebował schronienia, drewna, ognia oraz pokarmu i to wszystko musiał w jakiś sposób zdobywać. To nieodłączna kolej życia i nic na to nie poradzimy. Jednak jeśli już to robimy powinniśmy pamiętać aby nie niszczyć i nie zabijać bez opamiętania, bez zupełnego celu i sensu a dla „zasady” lub co gorsza zabawy. Naturze tak samo jak ludziom i całemu światu należy się szacunek. Jeśli go okażemy ona przyroda będzie w stanie się odrodzić i odwdzięczyć tym samym.

  To także wyraźne i piękne przesłanie „Bądź silny, walcz o to w co wierzysz, i akceptuj siebie. Przeżyj, kochaj, walcz w słusznej sprawie i chroń otaczający Cię świat”
   Wszystko bez przesadnego dydaktyzmu i silnego moralizatorstwa a umiejętnie wplecionego w treść i wynikające z opowieści. Opowieści w której czuć baśń, magię i miłość, z tradycyjnym happy end zaprawiony nutką goryczy. Trochę taka „Pocahontas”, Avatar (z jednej strony lud żyjący w zgodzie z naturą, z drugiej ludzie, którzy niszczą wszystko na swojej drodze) i „Księga Dżungli” w damskiej odsłonie w jednym.
   Szczerze przyznam, że może wciągnąć… mimo drobnych uwag i zbyt ckliwego zakończenia (które według mnie mogłoby być lepiej napisane – trzymać w napięciu, niepewności lub dawać pole do snucia własnych teorii) mnie wciągnęła i zauroczyła swoim baśniowo-magicznym klimatem oraz więzią z naturą a także całym światem… Mądra powieść, która mimo iż kierowana do młodszego odbiorcy powinna trafić do szerszego grona odbiorców.
Niestety zakończenie… no tutaj poczułam spory zawód. Dla mnie zbyt ckliwe, rozlazłe, banalne… szkoda, że nie pozostawiło czytelnika w niepewności, napięciu lub nie dało otwartego pola do snucia własnej historii. Przyznam, że nie zachęca aby czytać dalej, jednak mimo tego zrobię to ze względu na przesłanie, bo ogólnie książka nie jest zła – to dobra książka.
Ze względu na brutalność nie jestem pewna, czy powinna znaleźć się w kategorii książek 9-12 lat.

UWAGI
1. Ze względu na brutalność i  udział przemocy o której wspomniałam w recenzji, zastanawia mnie umieszczenie tej książki w literaturze dla dzieci 9-12 lat. Tak naprawdę nie mogę się z tym zgodzić – ze względu na pewne treści, uważam, że jest to książka dla starszej młodzieży oraz dorosłych (powyżej 12 roku życia)
Jeśli ktoś z Was czytał, to możecie dać znać co myślicie.
2. Szczerze przyznam, że może wciągnąć… mimo drobnych uwag mnie wciągnęła i zauroczyła swoim baśniowo-magicznym klimatem oraz więzią z naturą a także całym światem… Mądra powieść, która mimo iż kierowana do młodszego odbiorcy powinna trafić do szerszego grona odbiorców.
3. „Willa, dziewczyna z lasu” to pierwszy tom z serii Willa”Willa, dziewczyna z lasu” to pierwszy tom z serii Willa

ORYGINALNE OKŁADKI – PO LEWEJ STRONIE OBWOLUTA A PO PRAWEJ OKŁADKAZdjęcie

Tytuł: Willa dziewczyna z lasu | Autor: Robert Beatty | Przekład: Łukasz Małecki | Wydawnictwo Literackie | Oprawa: twarda | Liczba stron: 392

fotografie

unspash