„Wśród polskich syren, rusałek, meluzyn, świtezianek i innych wodnych panien” Bartłomiej Grzegorz Sala | wydawnictwo BOSZ

  Mity, podania, legendy, baśnie… uwielbiam od dziecka. Nic więc dziwnego, że najnowsza książka wydawnictwa Bosz. „Wśród polskich syren, rusałek, meluzyn, świtezianek i innych wodnych panien” autorstwa Bartłomieja Grzegorza Sali zwróciła moją uwagę.   Książka jest zbiorem ponad 60 najsłynniejszych morskich syren, boginek i nimf, znanych z polskich ludowych podań i dzieł literackich najwybitniejszych twórców takich jak Mickiewicz, Słowacki, Czy Wyspiański. Każda prezentowana postać to jeden rozdział zawierający opis a także ilustracje Mikity Rasolki. Opisów przeciwieństwie do serii Legendarz nie przypominają haseł z leksykonu bądź słownika, które zajmują od jednej do kilku stron. Język jakim posługuje się Grzegorz Sala w żadnym wypadku nie jest ani infantylny, ani lakoniczny – nie są to pierwsze lepsze „wycinki” z internetu. Jednocześnie nie przypomina również naukowej rozprawki, czy referatu. W stylu autora z jednej strony czuć powagę i zaangażowanie, natomiast z drugiej lekkość, swobodę, to, że czuje się „dobrze” i „bezpiecznie” w temacie, który porusza, że kocha to o czym pisze i co więcej sprawia mu to radość. Jest taka stylizacja na wzór gawędy lub opowiadania. Czyta się na prawdę z zaangażowaniem i ciekawością. Opisy są konkretne i przekazują sporo informacji takich jak: szczegółowa charakterystyka, analiza ciała, wpływ jaki wywarła na współczesną kulturę czy też rys historyczny miejsc w których żyły. Ciekawym dodatkiem urozmaicającym lekturę a także wzbogacającym treść są fabularyzowane legendy z udziałem danej odyny a także cytaty z klasyki polskiej literatury. Na potwierdzenie swoich słów na samym końcu przytacza wybraną bibliografię czyli książki, prace naukowe a także strony internetowe z których korzystał w trakcie pracy nad książką.

  I tak przeczytamy o wielu z podobnych ale i zupełnie różnych od siebie wodnicach, boginkach i rusałkach. Jedne młode, ponętne, kobiecie i kuszące wabiły młodzieńców swoim pięknem, natomiast drugie niezbyt atrakcyjne, posiadały swoje niecne cele. Były boginie, które posiadały boskich lub półboskich rodziców, ale i te które okazywały się zwykłymi kobietami przemienionymi w skutek klątwy. Niektóre z nich uwodziły, nękały, zabijały, natomiast inne służyły pomocą a nawet darzyły miłością – okazywały się życzliwe, łagodne, przyjacielskie i wrażliwe. Jednakże bez względu na swoje pochodzenie i charakter czasem każda z nich miewała swoje „humory” i kaprysy. Niezwykle wierna Redunica młotławska, która miała prowadzić topielców w zaświaty a jednocześnie chętnie wiązała się z żywymi mężczyznami (po śmierci męża nie wiązały się z innymi mężczyznami), pragnąca zachować anonimowość Otomina z Pojerzerza Kaszubskiego, Biruta będąca żoną litewskiego księcia Kiejstuta i matką wielkich książąt Witolda i Zygmunta, zamordowaną w ramach krwawych porachunków pomiędzy Giedyminowiczami, Meluzyna uważana za jedną z najbardziej znanych bohaterek europejskiej kultury, Syrena warszawska.….  te i wiele innych boginek do poznania właśnie dzięki tej książce.

  Nie ukrywam byłam bardzo ciekawa najnowszej publikacji wydawnictwa Bosz, dlatego zainteresowaniem podeszłam do lektury. Jeśli chodzi o oprawę graficzną to styl Mikity Rasolskiej nie za bardzo przypadł mi do gustu, jednocześnie nie mogę powiedzieć, że jest infantylny, czy „brzydki”. Prace są charakterystyczne, podobne do ilustracji Agaty Łukaszy i na swój sposób intrygują – mają w sobie coś z tajemniczości. Zastanawiam się jak prezentowałaby się ta książka z ilustracjami Vardasa i/lub Zycha, którzy ilustrowali Bestiarusze, jednak nie będzie mi dane o tym się przekonać – nic nie szkodzi. Graficznie jest ciekawie, zresztą pod względem treści również. Grzegorz Sala snuje opowieść o syrenach, rusałkach, świteziankach i nimfach z przeróżnych zakątków Polskich – tych znanych o których jest głośno ale i zupełnie obcych o których nie słyszał nikt lub słyszało niewielu. Zaprasza do niezwykłego baśniowego jak również kulturowego świata, tego aby powoli go poznawać i odkrywać – zakamarek po zakamarku.

PRZEGLĄDAJ KSIĄŻKĘ

Tytuł: Wśród polskich syren, rusałek, meluzyn, świtezianek i innych wodnych panien | Tekst: Bartłomiej Grzegorz Sala | Ilustracje: Mikita Rasolka | Liczba stron: 360 | Oprawa: twarda