„Dwadzieścia tysięcy mil podmorskiej żeglugi” Juliusz Verne

  Wracamy do klasyki a dokładnie powieści „Dwadzieścia tysięcy mil podmorskiej żeglugi” Juliusza Verne’a, która została zaliczona do gatunku powieści przygodowych i fantastyczno-naukowych. To druga część tak zwanej dużej trylogii Juliusza Verne’a do której należą: Dzieci kapitana Granta, Dwadzieścia tysięcy mil podmorskiej żeglugi a taże Tajemnicza wyspa. Złożoną z dwóch tomów powieść wydał sam autor – w Paryżu w swym wydawnictwie Pierre-Jules Hetzel w serii Niezwykłe podróże. Pierwszy polski przekład pojawił się w odcinkach i w postaci książkowej w 1870 roku.  Głównymi postaciami w powieści są: kapitan Nemo, zoolog profesor Pierre Aronnax, jego służący – Conseil, harpunnik Ned Land. Jej rozgrywa się w 1866 roku a rozpoczyna się od pościgu za tajemniczym stworem, uznanym za wielkiego wieloryba. W trakcie pościgu Nautilus uszkadza okręt. Aronnax z towarzyszami wpadają do wody – z opresji ratuje ich kapitan Nemo zabierając go na swoją łódź podwodną. Proponuje im również ofertę – profesor i jego towarzysze mają być posłuszni rozkazom kapitana a ponadto już nigdy nie zejdą na stały ląd a w zamian poznają skrywane głęboko tajemnice mórz i oceanów. I tak rozpoczyna się fascynująca podróż od wybrzeży Japonii, przez Hawaje, Cieśninę Torresa, Ocean Indyjski na Morze Czerwone i Atlantyk a także na biegun południowy o północny Atlantyk, który okazuje się idealnym miejscem do ucieczki z Nautilusa.  Jak już wspomniałam książka jest powieścią przygodową bardzo często zaliczaną do gatunku science-fiction. Z dostępnych źródeł dowiedziałam się, że według rękopisu Verne’a Nemo był Polakiem a dokładnie powstańcem styczniowym zesłanym na Syberię, który po powrocie pragnął pomścić śmierć rodziny, zatapiając statki rosyjskiej floty handlowej. Jednakże wydawca powieści ze względu na dobro stosunków francusko-rosyjskich zasugerował zmianę. Ostatecznie autor zmienił narodowość Nemo, którą poznajemy w trzeciej części sagi ” Tajemnicza Wyspa”.  Omawiana powieść skupia się na opisach i szczegółach morskiego świata – to jak on wygląda i jak wygląda życie pod wodą. To bardzo często przydługie opis mórz, głębin oraz ryb. Opis przyrody i świata wraz z jego najdrobniejszymi detalami i szczegółami. Autorowi nie można odmówić talentu, ba nawet daru to tych opisów. Jeśli czytelnik poczuje to „coś”, czyta się i zrelaksuje, to po zamknięciu oczu powinien zobaczyć to oczyma swojej wyobraźni. Przenieść się do opisywanych miejsc, głębin, zakamarków morza… Poczuć zapach morskiej bryzy, powietrza, wiatr we włosach. Z drugiej strony te same opisy mogą z lekka przynudzać, wydawać się monotonne, zbyt długie i rozwleczone. Wszystko zależy od punktu patrzenia a także nastroju czytelnika i tego jakie książki lubi czytać.  Jednak książka to nie tylko opisy – to również techniczne przyrządy służące do badania morza, nowinki naukowe, przyrodnicze a także przygoda. Autor przytacza wiele liczb na potwierdzanie tez naukowych, zawartych w powieści – widać, że posiada sporą wiedzę z fizyki, mechaniki, biologii a także geografii. Zdaje sobie sprawę z tego, że dobie internetu, kiedy wiedza jest tak łatwo dostępna, nie robi to wielkiego wrażenia a i pewne informacje w książce mijają się z prawdą, jednak powieści nie można odmówić klimatu, który stworzył autor – czuć, że to klasyka a w 1870 roku powieść musiało czytać się z zapartym tchem.  Książkę charakteryzuje pewna schematyczność – brak elementów zaskoczenia, ponadto główny bohater kreowany jest na nieomylnego, najlepszego i mówiąc potocznie „odjazdowego”, co nie koniecznie mi się podobało.

  Na koniec chciałam zwrócić uwagę na wydanie książki, którą miałam okazje przeczytać. Zarówno pierwszy jak i drugi tom posiada twardą okładkę a w środku rzetelne przypisy, ilustracje a właściwie ryciny pochodzące z pierwszych wydań a także nowy przekład z języka francuskiego rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Juliusza Verne&rsquoa.

Tytuł: Dwadzieścia tysięcy mil podmorskiej żeglugi | Autor: Juliusza Verne | Wydawnictwo: Zielona Sowa | Stron: 280 + 316