W walce o prawa kobiet… Olimpia de Gouges, Jose-Louis Bocquet

  Jakiś czas temu pisząc o powieściach graficznych wspominałam o tym, że jedną z ich grup są komiksy biograficzne, będące jednocześnie powieścią obrazkową. Właśnie takim komiksem jest powieść „Olimpia de Gouges” w Polsce wydana nakładem wydawnictwa Kultura Gniewu (w oryginale Casterman). Jego treść przybliża życie i postać Marie Gouzes znanej jako Olympia de Gouges – francuskiej abolicjonistki, feministki a także dramatopisarki  Jej ojciec był rzeźnikiem natomiast matka praczką, która uznawała ją za nieślubną córkę markiza Pompignan, jednak ten nigdy nie uznał jej za swe dziecko. Wydarzenia z dzieciństwa jak i własne uczucia sprawiły, że postanowiła walczyć o uznanie praw dzieci nieślubnych – tę walkę również podjęła.
Wyszła za mąż w wieku 18 lat a niedługo potem została matką, jednak jej małżeństwo nie trwało długo – zaledwie po 5 latach została wdową. Owe wydarzenie jakoś specjalnie nie odbiło się na jej psychice – tak naprawdę dopiero wóczas poczuła się wolna i szczęśliwa – rozłożyła skrzydła… porzuciła rodowe nazwisko zostając Olimpią de Gouges i przeniosła się do Paryża, gdzie napisała inspirowaną własną biografią powieść epistolarną pt. „Wspomnienia pani de Valmont”. W Paryżu prowadziła również własny salon literacki a zainteresowana sztuką napisała wiele własnych w tym najsłynniejszą „Zamor i Mirza, czyli szczęście zatonięcie” krytykującą niewolnictwo i będącą pochwałą wolności a także równości wszystkich ludzi bez względu na kolor skóry. Jednak to nie wszystkie z Jej osiągnięć….  Olimpia w 1791 roku wzorując się na Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela, ogłosiła Deklarację Praw Kobiety i Obywatelki – dokument który odegrał znaczącą rolę w późniejszym postrzeganiu kobiet nie tylko we Francji ale na całym świecie. W tym odważnym jak na współczesne czasy dokumencie postulowała o przyznanie kobietom prawa do edukacji, głosowania, rozporządzania własnym majątkiem, równości w rodzinie a nawet uczestnictwa w siłach zbrojnych. Na owe czasy to było nie do pomyślenia – kobieta oddająca głos w wyborach, startująca w nich a także w armii? Aburd. Niedorzeczność. Kobieta miała być „kurą domową” – być potulna i posłuszna nie tylko prawu ale przede wszystkim swemu mężowi, który był niczym pan i władca… wszystko wiedzący i wszechpotężny. Olimpia postanowiła i próbowała to zmienić. Koniec z podziałami na lepszych i gorszych – wszyscy jesteśmy ludźmi a tym samym sobie równi.  Nie jestem pewna, czy powinnam o tym pisać ale gdyby nie pewna sytuacja najprawdopodobniej nie zwróciłabym na tę powieść uwagi a chcą przybliżyć sobie postać Olimpii de Gouges, sięgnęłabym po tradycyjną książkę lub wiedzę zaczerpnęła z internetu. Nie dlatego, że nie doceniam potencjału tej publikacji, bądź też została źle napisana (przecież nie wiedziałabym co jest „w środku”) ale z powodu kreski, która nie do końca do mnie przemawia – nie jest to moja stylistyka. Jednocześnie lubię wyzwania, dlatego mimo niepewności postanowiłam dać powieści szansę.  Od razu muszę zaznaczyć, że postać Olimpii de Gouges wcześniej nie była mi znana. Możliwe, że nazwisko usłyszałam na lekcjach historii lub w telewizji, jednak do tej pory nie zagłębiałam się w tajniki jej życia. Tym samym zrozumiałe jest, że ciężko ocenić mi całość pod okiem tego na ile wszystko zostało skorcone a z pewnością miało to miejsce – taka cecha nie tylko współczesnych powieści graficznych zajmujących się biografiami. Nie oszukujmy – mimo dość obszernych rozmiarów to nadal skrócony życiorys Olimpia de Gouges z opisujący najważniejsze wydarzenia i motywy z życia francuskiej abolicjonistki, mających wpływ na jej późniejsze decyzje, wybory i działanie. Można by powiedzieć, że trochę pobieżnie, jednak nie musi to być wadą – wszystko zależy od oczekiwań i wymagań czytelnika. Istotny jest również fakt, że całość została napisana w nurcie iście feministycznym z rewolucją francuską w tle co jest ściśle związane z czasami w których żyła Olimpia jak również jej działalnością.  Autorzy w 490 stron i blisko 300 planszach/scenach próbują nakreślić postać i życie kobiety (jak również jej otoczenia), która z determinacją walczyła o prawa wszystkich kobiet i ludzi za co przyszło zapłacić jej najwyższą cenę. Możliwe, że dla znawców tematu (życiorysu Olimpii) nie okaże się niczym odkrywczym, jednak nie wykluczone, że ze względu na formę w jaki sposób książka została wydana, wzbudzi ciekawość. Jestem pewna, że zainteresuje tych, którzy lubią i doceniają graficzne powieści biograficzne.

Tytuł: Olimpia de Gouges | Scenariusz: Jose-Louis Bocquet | Rysunki: Muller Catel | Tłumaczenie: Katarzyna Koła-Bielawska | Wydawnictwo: Kultura Gniewu | Okładka: twarda | Stron 490

Plansze Aleja Komiksu